Hamdoʻstlik Kubogi

Hamdoʻstlik kubogi (ruscha: Кубок чемпионов Содружества, Кубок Содружества, Кубок чемпионов содружества стран СНГ и Балтии; 2011-yilgacha Hamdoʻstlik chempionlari kubogi) – Rossiya futbol ittifoqi va FIFA homiyligida oʻtkaziladigan sobiq SSSR mamlakatlari yoshlar terma jamoalari oʻrtasidagi futbol turniri. Birinchi qura 1993-yil yanvar oyida boʻlib oʻtgan, 2011-yilga qadar turnirda sobiq SSSR mamlakatlari klublari ishtirok etgan. 2012-yildan boshlab turnirda yoshlar va yoshlar terma jamoalari ishtirok etib kelmoqda.

Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstlik kubogi

Tashkiliy organ	Rossiya futbol ittifoqi, FIFA
Asos solindi	1993
Bekor qilindi	2016
Eng muvaffaqiyatli klub(lar)	Spartak Moskva (6)
Vebsayt	Rasmiy sayti

Musobaqa MDH va Boltiqboʻyi mamlakatlari chempionlari uchun musobaqa sifatida rejalashtirilgan edi, ammo turli sabablarga koʻra ular koʻpincha gʻoliblar yoki Rossiya yoshlar terma jamoalari bilan almashtirildi. Turnir har yili oʻtkaziladi, uni turli MDH va Boltiqboʻyi mamlakatlarida oʻtkazish rejalashtirilgan edi, ammo 1993-yildan 2007-yilgacha, 2009 va 2010 yillarda Moskvada, 2008-yilda va 2011-yildan beri Sankt-Peterburgda oʻtkazildi.

2016-yil 23-iyulda RFU prezidenti Vitaliy Mutko musobaqaning yopilishini eʼlon qildi, ammo Ozarbayjonda turnirni jonlantirish masalasi muhokama qilingan.

Tarix

1992-yilning iyulida „MDH Futbol Federatsiyalari Assotsiatsiyasi“ ijroiya qoʻmitasi „Hamdoʻstlik Chempionlari Kubogi“ turnirini oʻtkazish haqida qaror qabul qildi. Yangi turnir ilk musobaqasi 1993-yilning iyul oyida oʻtkazildi. Oʻshanda turnirni bundan buyon yozda oʻtkazish haqida takliflar tushdi, biroq klublarning yozda ichki chempionatda qtnashishi va oʻyinlar soni koʻpligi bois tunir har yili qishning yanvar oyida oʻtkazilishiga kelishildi. Ushbu turnir 15 ta milliy futbol federatsiyasini toʻplashi tufayli ushbu turnir xalqaro maqomga ega boʻldi, shuning uchun „Hamdoʻstlik Kubogi“ga har safar FIFA va UEFA Prezidentlari tashrif buyurishadi.

Turnir oʻtkazila boshlangan ilk yillarda futbol ishqibozlari va mutaxassislarni „Hamdoʻstli Kubogi“ katta qizziqish uygʻotdi. Biroq ilk ikkita turnirda Ukraina klublari ishtirok etishmadi, shuning uchun Rossiya klublari turnirning yaqqol favoritlari boʻlishdi. 1995-yildan boshlab Ukraina klublari turnirda qatnasha boshlashdi. Shundan keyin turnirning saʼviyasi oʻsa boshladi va ishqiboqzlarga yorqin oʻyinlar namoyish etildi. Eng murosali oʻyinlardan biri bu Kiyevning „Dinamo“ va Moskvaning „Spartak“ toʻqnashuvlari edi.

Finallar

21-yoshgacha terma jamoalar turniri

Mavsum	G'olib	Hisob	Ikkinchi o'rin	Stadion
2016	Rossiya	4 – 2	Moldova	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg
2015	Janubiy Afrika	2 – 1	Finlandiya	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg
2014	Ukraina	4 – 0	Rossiya	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg
2013	Rossiya	4 – 2	Ukraina	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg
2012	Rossiya	2 – 0	Belarus	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg

Klublar turniri

Mavsum	G'olib	Hisob	Ikkinchi o'rin	Stadion
2011	Inter Baku	0 – 0 6 – 5 penaltilar	Shakhtyor Soligorsk	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg
2010	FK Rubin Qozon	5 – 2	FC Aktobe	Olympic Stadium, Moskva
2009	FC Sheriff Tiraspol	0 – 0 5 – 4 penaltilar	FC Aktobe	Olympic Stadium, Moskva
2008	Khazar Lenkoran	4 – 3	Paxtakor Toshkent	SCC Peterburgsky, Sankt-Peterburg
2007	Paxtakor Toshkent	0 – 0 9 – 8 penaltilar	FK Ventspils	Olympic Stadium, Moskva
2006	Neftçi	4 – 2	FBK Kaunas	Olympic Stadium, Moskva
2005	Lokomotiv Moskva	2 – 1	Neftçi	Dynamo Manage, Moskva
2004	Dinamo Tbilisi	3 – 1	Skonto Riga	Olympic Stadium, Moskva
2003	Sheriff Tiraspol	2 – 1	Skonto Riga	Olympic Stadium, Moskva
2002	Dinamo Kiyev	4 – 3	Spartak Moskva	Olympic Stadium, Moskva
2001	Spartak Moskva	2 – 1 q.v.	Skonto Riga	Olympic Stadium, Moskva
2000	Spartak Moskva	3 – 0	Zimbru Chişinău	Olympic Stadium, Moskva
1999	Spartak Moskva	2 – 1	Dinamo Kiyev	Olympic Stadium, Moskva
1998	Dinamo Kiyev	1 – 0	Spartak Moskva	LFK CSKA, Moskva
1997	Dinamo Kiyev	3 – 2	Spartak Moskva	LFK CSKA, Moskva
1996	Dinamo Kiyev	1 – 0	Alania Vladikavkaz	LFK CSKA, Moskva
1995	Spartak Moskva	5 – 1	Dinamo Tbilisi	LFK CSKA, Moskva
1994	Spartak Moskva	7 – 0	Neftchi Fargʻona	Olympic Stadium, Moskva
1993	Spartak Moskva	8 – 0	Belarus Minsk	LFK CSKA, Moskva

Barcha davrlarning eng yaxshi toʻpurarlari

Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi Kubogining barcha zamonlar boʻyicha eng koʻp gol urgan futbolchilari

O'rin	Futbolchi	Gollar
1	Vladimir Beschastnix (FC Spartak Moskva)	20
2	Yegor Titov (FC Spartak Moskva)	18
3	Valeriy Kechinov (Paxtakor Toshkent & FC Spartak Moskva)	17
*	Mikhail Mikholap (FC Skonto Rīga)	17
5	Mixail Kavelashvili (FC Dinamo Tbilisi & Spartak-Alania Vladikavkaz)	14
*	Luis Robson (FC Spartak Moskva)	14
7	Andrey Tixonov (FC Spartak Moskva)	13
8	Valentin Belkevich (FC Dinamo Minsk & FC Dynamo Kyiv)	12
*	Andriy Shevchenko (FC Dinamo Kiyev)	12
10	Gela Inalishvili (FC Dinamo Tbilisi)	11
*	Anatoliy Kanischev (Spartak-Alania Vladikavkaz & FC Spartak Moskva)	11
*	Mihails Zemļinskis (FC Skonto Rīga)	11

Yillar kesimida eng yaxshi toʻpurarlar

Mavsum	Futbolchi	Gollar
1993	Shota Arveladze (FC Dinamo Tbilisi)	5
1994	Vladimir Beschastnix (Spartak Moskva)	10
1995	Ilia Tsymbalar (Spartak Moskva)	6
1996	Uladzimir Makowski (FC Dinamo Minsk)	5
1997	Andrey Tixonov (Spartak Moskva), Andriy Shevchenko (Dinamo Kiyev)	6
1998	Anatoliy Kanischev (Spartak Moskva)	8
1999	Mihails Miholaps (Skonto Riga)	7
2000	Vladimirs Koļesņičenko (Skonto Riga), Luis Robson (Spartak Moskva), Yegor Titov (Spartak Moskva)	5
2001	Mikheil Ashvetia (FC Torpedo Kutaisi), Jafar Irismetov (Spartak Moskva), Marcão (Spartak Moskva), Valery Strypeykis (FC Slavia Mozyr), Raman Vasilyuk (FC Slavia Mozyr)	4
2002	Vladimir Beschastnix (Spartak Moskva)	7
2003	Cristian Tudor (Sheriff Tiraspol)	9
2004	Vitaly Daraselia Jr. (FC Dinamo Tbilisi)	6
2005	Giorgi Adamia (Neftchi Baku)	6
2006	Yevhen Seleznyov (Shaxtyor Donetsk)	5
2007	Server Jeparov (Paxtakor Toshkent), Vitali Rodionov (BATE Borisov)	4
2008	Vladimir Yurchenko (Zenit Sankt Peterburg)	4
2009	Ibrahim Rabimov (Regar-TadAZ Tursunzoda), Vīts Rimkus (FK Ventspils), Aleksandr Yeroxin (Sheriff Tiraspol)	4
2010	Emil Kenjisariyev (FC Aktobe)	6
2011	Ģirts Karlsons (FC Inter Baku)	6
2012	Sardar Azmoun (Eron U20)	8
2013	Andrey Panyukov (Rossiya U21)	6
2014	Roman Murtazayev (Qozogʻiston U21), Ruslan Bolov (Rossiya U21), Abdurasul Rahmonov (Tojikiston U21)	5
2015	Aleksey Yevseyev (Rossiya U21)	5
2016	Mixail Jabkin (Rossiya U21)	3

Jamoalar ko‘rsatgan natijalar

2006-yilda "Neftchi" PFKga topshirilgan kubok.

Jamoa	Gʻoliblik	Ikkinchi oʻrin
Spartak Moskva	6 (1993, 1994, 1995, 1999, 2000, 2001)	3 (1997, 1998, 2002)
Dinamo Kiyev	4 (1996, 1997, 1998, 2002)	1 (1999)
Rossiya	3 (2012, 2013, 2016)	1 (2014)
Sheriff Tiraspol	2 (2003, 2009)
Ukraina	1 (2014)	1 (2013)
Dinamo Tbilisi	1 (2004)	1 (1995)
Neftçi	1 (2006)	1 (2005)
Paxtakor Toshkent	1 (2007)	1 (2008)
Janubiy Afrika	1 (2015)
Lokomotiv Moskva	1 (2005)
Khazar Lenkoran	1 (2008)
Rubin Qozon	1 (2010)
Inter Baku	1 (2011)
Skonto Riga		3 (2001, 2003, 2004)
Aktobe		2 (2009, 2010)
FBK Kaunas		1 (2006)
Belarus Minsk		1 (1993)
Neftchi Fargʻona		1 (1994)
Alania Vladikavkaz		1 (1996)
Zimbru Chişinău		1 (2000)
FK Ventspils		1 (2007)
Shakhtyor Soligorsk		1 (2011)
Belarus		1 (2012)
Finlandiya		1 (2015)
Moldova		1 (2016)

Mamlakatlarga koʻra natijalar

Mamlakat	Gʻoliblik	Ikkinchi oʻrin
Rossiya	11	5
Ukraina	5	2
Ozarbayjon	3	1
Moldova	2	2
Oʻzbekiston	1	2
Gruziya	1	1
Janubiy Afrika	1
Latviya		4
Belarus		3
Qozogʻiston		2
Litva		1
Finlandiya		1

Qiziqarli maʼlumotlar

• Eng yirik gʻalabani 1998-yilda Moskvaning „Spartak“ jamoasi qoʻlga kiritgan va u Tojikistonning „Vaxsh“ jamoasini 19:0 hisobida magʻlub etgan.
• Moskvaning „Spartak“i va Kievning „Dinamo“ jamoalari ketma-ket uch marta Hamdoʻstlik kubogini qoʻlga kiritgan boʻlsa, „Spartak“ bu sovrinni ikki marta qoʻlga kiritdi. „Spartak“ – 1993-yildan 1995-yilgacha va 1999-yildan 2001-yilgacha, „Dinamo“ esa 1996-yildan 1998-yilgacha.
• Turnirda 20 ta gol bilan eng koʻp gol urgan Moskvaning „Spartak“ jamoasidan Vladimir Beschastnix boʻldi.
• Riganing „Skonto“ jamoasi ushbu turnirda 14 marta ishtirok etgan.
• Skonto futbolchisi Mixail Zemlinskiy turnirda eng koʻp oʻyin oʻtkazdi – 46 ta.
• Bosh hakam Valentin Ivanov 20 ta uchrashuvni boshqargan.
• Turnir davomida birorta ham gol oʻtkazib yubormasdan chempion boʻlgan yagona jamoalar 1998-yilda „Dinamo“ (Kiev) (19:0) va 2011-yilda „ Inter“ (Boku) (16:0). Ammo „Dinamo“ asosiy vaqtda barcha oʻyinlarda gʻalaba qozongan boʻlsa, „Inter“ dastlabki 5 oʻyinda gʻalaba qozonib, asosiy vaqtda finalda durang oʻynadi va keyin penaltilar seriyasida gʻalaba qozondi.

Yana qarang

• Futbol boʻyicha SSSR xalqlari yozgi spartakiadasi
• Futbol boʻyicha Birinchi kanal kubogi
• Birlashgan turnir

Manbalar

1. „Официальный сайт РФС — турниры“ (deadlink). 2013-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-dekabr.
2. „Виталий МУТКО: «НУЖНО 1 700 000 000. ПОКА ЕСТЬ 198 000 000»“. 2016-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-oktyabr.
3. „Мутко объявил о закрытии Кубка Содружества“ (deadlink). 2016-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-iyul.
4. „Vitaliy Mutko: MDH kubogi yopildi“. 2023-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 5-iyun.
5. „Футбольный Кубок Содружества могут возродить в Азербайджане“. 2017-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 22-avgust.
6. „MDH kubogi endi o'tkazilmaydi“. 2023-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 5-iyun.
7. „Commonwealth of Independent States Cup - Trivia“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
8. „Commonwealth of Independent States Cup 1993“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
9. „Commonwealth of Independent States Cup 1994“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
10. „Commonwealth of Independent States Cup 1995“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
11. „Commonwealth of Independent States Cup 1996“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
12. „Commonwealth of Independent States Cup 1997“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
13. „Commonwealth of Independent States Cup 1998“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
14. „Commonwealth of Independent States Cup 1999“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
15. „Commonwealth of Independent States Cup 2000“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
16. „Commonwealth of Independent States Cup 2001“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
17. „Commonwealth of Independent States Cup 2002“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
18. „Commonwealth of Independent States Cup 2003“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
19. „Commonwealth of Independent States Cup 2004“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
20. „Commonwealth of Independent States Cup 2005“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
21. „Commonwealth of Independent States Cup 2006“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
22. „Commonwealth of Independent States Cup 2007“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
23. „Commonwealth of Independent States Cup 2008“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
24. „Commonwealth of Independent States Cup 2009“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
25. „Commonwealth of Independent States Cup 2010“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
26. „Commonwealth of Independent States Cup 2011“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
27. „Commonwealth of Independent States Cup 2012“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
28. „Commonwealth of Independent States Cup 2013“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.
29. „Commonwealth of Independent States Cup 2014“. RSSSF. Qaraldi: 2019-yil 28-iyun.