Lazar Kaganovich
| Lazar Kaganovich | |
|---|---|
Лазарь Моисеевич Каганович | |
 SSSR Aloqa xalq komissari va Sovet Ittifoqi Kommunistik partiyasi (bolsheviklar) Markaziy Qoʻmitasi Siyosiy byurosi aʼzosi L. M. Kaganovich | |
  | |
| Mansab davri 1938-yil 21-avgust – 1957-yil 29-iyun | |
| Hukumat boshligʻi | Iosif Stalin Nikolay Bulganin Vyacheslav Molotov Georgiy Malenkov Nikita Xrushchyov |
 | |
| Mansab davri 1930-yil 13-iyul – 1957-yil 29-iyun | |
  | |
| Mansab davri 1956-yil 3-sentyabr – 1957-yil 10-may | |
| Oʻtmishdoshi | Pavel Yudin |
| Vorisi | Ivan Grishmanov |
| |
| Mansab davri 1955-yil 24-may – 1956-yil 6-iyun | |
| Oʻtmishdoshi | lavozim taʼsis etilgan |
| Vorisi | Aleksandr Volkov |
| |
| Mansab davri 1948-yil 9-yanvar – 1952-yil 10-oktyabr | |
| Oʻtmishdoshi | lavozim taʼsis etilgan |
| Vorisi | Ivan Kabanov |
 | |
| Mansab davri 1947-yil 3-mart – 1947-yil 26-dekabr | |
| Oʻtmishdoshi | Nikita Xrushchyov |
| Vorisi | Nikita Xrushchyov |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi | 22-noyabr 1893-yil Kabani, Radomislskiy uyezdi, Kiyev guberniyasi, Rossiya imperiyasi |
| Vafoti | 25-iyul 1991-yil (97 yoshda) Moskva, SSSR |
| Siyosiy partiyasi | RKP (b) (1911—1961) |
| Dini | Ateizm |
| Mukofotlari |      |
| Dafn etilgan joyi | Novodevichye qabristoni |
| Imzosi |  |
Lazar Moiseyevich Kaganovich, shuningdek Kaxanovich (1893-yil 22-noyabr – 1991-yil 25-iyul), sovet siyosatchisi va boshqaruvchisi, Iosif Stalinning asosiy sheriklaridan biri edi. U Stalinning hokimiyat tepasiga kelishiga yordam bergani va Stalin rejimiga nisbatan qoʻpol munosabatda boʻlganligi bilan mashhur. Zamonaviy Ukrainada yahudiy Moisei Benovich Kaganovich va Genya Iosifovna Dubinskayaning (1860-1933) oilada tugʻilgan. Oiladagi 13 farzanddan 6 nafari vafot etgan. Lazardan tashqari uning ukalari Isroil Kaganovich (1884-1973) (SSSR Sut va goʻsht sanoati vazirligining Chorvachilik Bosh boshqarmasi boshligʻi); Mixail Kaganovich (1888–1941) (SSSR aviatsiya sanoati xalq komissarligi boshligʻi); Yuliy Kaganovich (1892–1962)(KPSS Gorkiy viloyat qoʻmitasining 3-kotibi); Aron Moiseevich Kaganovich (?-1960-yillar) va singlisi Rachel Moiseevna Kaganovich (turmush qurgandagi familiyasi Latsman), eri bilan Chernobilda yashagan va 1926-yilda vafot etgan (Kiyev dafn etilgan). Kaganovich poyabzalchi boʻlib ishlagan va bolsheviklar aʼzosi boʻlib, 1911-yilda partiyaga qoʻshilgan. Tashkilotchi sifatida Kaganovich 1910-yillar davomida Yuzovka (Donetsk), Saratov va Belorussiyada faol boʻlgan va 1917-yil oktyabr inqilobi paytida Belorussiyadagi qoʻzgʻolonga rahbarlik qilgan. 1920-yillarning boshlarida Turkistonda sovet hokimiyatining mustahkamlanishiga yordam berdi. 1922-yilda Stalin Kaganovichni Kommunistik partiyaning tashkiliy ishlariga mas’ul etib tayinladi va bu orqali u Stalinga partiya byurokratiyasi ustidan nazoratni mustahkamlashga yordam berdi. Kaganovich 1924-yilda Markaziy Komitetning toʻliq aʼzosi, 1925-yilda Ukraina Kommunistik partiyasining birinchi kotibi, 1930-yilda Markaziy Qoʻmita kotibi, shuningdek, Siyosiy byuro aʼzosi boʻldi.
Kaganovich Buyuk tozalash davrida asosiy rol oʻynadi, oʻn minglab odamlarning oʻlimiga olib kelgan 180 dan ortiq roʻyxatlarni shaxsan imzoladi. Shafqatsizligi uchun u „Temir Lazar“ laqabini oldi. 1930-yillarning oʻrtalaridan boshlab Kaganovich temir yoʻl, ogʻir sanoat va neft sanoati xalq komissari boʻlib ishlagan.
Ikkinchi jahon urushi davrida Kaganovich Shimoliy Kavkaz va Zakavkaz frontlari komissari boʻlgan. Urushdan soʻng, turli sanoat lavozimlarida xizmat qilishdan tashqari, Kaganovich Sovet hukumati rahbarining oʻrinbosari boʻldi . 1953-yilda Stalin oʻlimidan soʻng u tezda taʼsirini yoʻqotdi. 1957-yilda Nikita Xrushchevga qarshi muvaffaqiyatsiz davlat toʻntarishiga urinishdan soʻng Kaganovich Prezidium va Markaziy Qoʻmita aʼzolaridan isteʼfoga chiqishga majbur boʻldi. 1961-yilda u partiyadan chiqarib yuborildi va umrini Moskvada nafaqaxoʻr sifatida oʻtkazdi. Vafot etganiga qadar, u omon qolgan soʻnggi eski bolsheviklardan edi.
Yoshlik yillari
| ]Kaganovich 1893-yilda Rossiya imperiyasining Kiyev gubernatorligi, Radomishl uyezdi, qishlogʻida (hozirgi kunda Kiev viloyati, Vishgorod tumani, Dibrova, Ukraina) yahudiy oilasida tugʻilgan. Garchi „aqidaparast kuzatuvchi“ oiladan boʻlmasa ham, Kaganovichning soʻzlariga koʻra, u uyda yahudiy tilida gapirishgan.
Taxminan 1911-yilda u bolsheviklar partiyasiga qoʻshildi (uning akasi Mixail Kaganovich 1905-yilda aʼzo boʻlgan). Siyosiy faoliyatining boshida, 1915-yilda Kaganovich oʻzi ishlagan poyabzal fabrikasida kommunistik tashkilotchi boʻldi. Oʻsha yili u hibsga olinib, Kabaniga qaytarib yuborildi.
Inqilob va fuqarolar urushi
| ]1917-yil mart va aprel oylarida u Koʻnchilar uyushmasi raisi va Yuzovka Soveti raisining oʻrinbosari boʻlib ishlagan. 1917-yil may oyida u Saratovdagi bolsheviklar harbiy tashkilotining rahbari boʻldi va 1917-yil avgustda u Bolsheviklar partiyasining Belorussiyadagi Polesskiy qoʻmitasining rahbari boʻldi. 1917-yil oktyabr inqilobi paytida u Gomeldagi qoʻzgʻolonni boshqargan.
1918-yilda Kaganovich Qizil Armiya targʻibot boʻlimining komissari boʻlib ishladi. 1918-yil maydan 1919-yil avgustgacha u Nijniy Novgorod gubernatorligining Ispolkom (qoʻmitasi) raisi boʻlgan. 1919—1920-yillarda Voronej gubernatorligi gubernatori lavozimida ishlagan . 1920—1922-yillarda u Turkmanistonda bolsheviklarning mahalliy musulmon qoʻzgʻolonchilariga (bosmachilar) qarshi kurashi yetakchilaridan biri sifatida, shuningdek, mahalliy muxolifatga qarshi navbatdagi jazo ekspeditsiyalariga qoʻmondonlik qilgan.
Kommunistik funksioner
| ]1922-yil may oyida Stalin Kommunistik partiyaning Bosh kotibi boʻldi va darhol Kaganovichni oʻz apparatiga kotibiyatning tashkiliy byurosi yoki organ byurosiga rahbarlik qildi. Bu boʻlim Kommunistik partiya apparatidagi barcha topshiriqlar uchun javobgar edi. U yerda ishlagan Kaganovich Stalin tarafdorlarini Kommunistik partiya byurokratiyasida muhim ishlarga joylashtirishga yordam berdi. Bu lavozimda u oʻzining katta mehnat qobiliyati va Stalinga shaxsiy sadoqati bilan mashhur boʻldi. U ochiqchasiga Stalinning har qanday buyrugʻini bajarishini aytdi, bu oʻsha paytda yangilik edi.
1924-yilda Kaganovich bir yil oldin birinchi marta nomzod sifatida saylanganidan keyin Markaziy Qoʻmitaning toʻliq aʼzosi boʻldi. 1925-yildan 1928-yilgacha Kaganovich Ukraina SSR Kommunistik partiyasining birinchi kotibi boʻlgan. Unga „ukrainizatsiya“ yaʼni oʻsha paytda Ukraina kommunistik xalq kadrlarini shakllantirish vazifasi berildi. U shuningdek, kollektivlashtirish va quloqlarni (boy dehqonlarni) iqtisodiy bostirish siyosatini amalga oshirish vazifasini oldi. U „quloqlarning sotsializmga tinch qoʻshilishi“ tarafdori boʻlgan Nikolay Buxarinning moʻtadil siyosatiga qarshi chiqdi. 1928-yilda koʻplab norozilik namoyishlari tufayli Kaganovich boshqaruviga qarshi, Stalin Kaganovichni Ukrainadan Moskvaga koʻchirishga majbur boʻldi va u yerda u 1939-yilgacha ishlagan Kommunistik partiya Markaziy Qoʻmitasining kotibi lavozimiga qaytdi. Kotib sifatida u Stalinning mamlakatning yagona rahbari boʻlishiga umid qilib, Kommunistik partiya ichidagi soʻl va oʻng muxolifatga qarshi kurashini maʼqulladi. 1933—1934-yillarda u Partiya aʼzoligini tekshirish komissiyasining raisi (Tsentralnaya komissiya po proverke partiynix ryadov) boʻlib ishlagan va Stalinga qarshi muxolifatga aloqador boʻlgan hech kimning Kommunistik partiya aʼzosi boʻlib qolishiga yoʻl qoʻyilmasligini shaxsan taʼminlagan. 1934-yilda Kommunistik partiyaning XVII syezdida Kaganovich Hisob qoʻmitasiga raislik qildi. U Markaziy Qoʻmitadagi lavozimlarga ovoz berishni soxtalashtirib, Stalin nomzodiga qarshi 290 ovozni oʻchirib tashladi. Uning harakatlari Stalinni Sergey Kirov oʻrniga Bosh kotib etib qayta saylanishiga olib keldi. Qoidalarga koʻra, kamroq muxolif ovoz olgan nomzod Bosh kotib boʻlishi kerak. Kaganovich soxtalashtirishdan oldin Stalin 292, Kirov esa atigi 3 ta qarshi ovoz olgan. Biroq, „rasmiy“ natija (Kaganovichning aralashuvi tufayli) Stalinni atigi ikkita qarshi ovoz bilan koʻrdi (Radzinskiy, 1996).
1930-yilda Kaganovich Sovet Siyosiy byurosi aʼzosi va Moskva Kommunistik partiyasi obkomining birinchi kotibi (1930-1935). Keyinchalik u Kommunistik partiyaning Moskva Gorkomini boshqargan (1931–1934). U, shuningdek, Stalinning koʻplab iqtisodiy siyosatini, shu jumladan qishloq xoʻjaligini kollektivlashtirish va sanoatlashtirishni amalga oshirishni nazorat qildi. Bu davrda u shaharning koʻplab eng qadimgi yodgorliklarini, shu jumladan Najotkor Masih soborini yoʻq qilishni ham boshqargan. 1932-yilda u Ivanovo-Voznesenskda ishchilarning ish tashlashini bostirishga rahbarlik qildi.
Moskva metrosi
| ]1931-yil 15-iyunda Butunittifoq Kommunistik partiyasi (bolsheviklar) Markaziy Qoʻmitasining Plenumida Moskva shahar partiya qoʻmitasining birinchi kotibi Lazar Kaganovichning maʼruzasidan soʻng, shahardagi transport holatini yaxshilash va tramvay liniyalarini qisman yengillashtirish maqsadida Moskva metrosini qurish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi.
1930-yillarda Kaganovich – loyiha menejerlari Ivan Kuznetsov va keyinchalik Isaak Segal bilan birga – 1955-yilgacha oʻzidan keyin " Metropoliten imeni LM Kaganovicha " nomi bilan mashhur boʻlgan birinchi sovet metrosi – Moskva metrosining qurilishini tashkil qildi va boshqardi.
1941-yil 15-oktyabrda L. M. Kaganovich Moskva metrosini yopish va 3 soat ichida strategik muhim obyekt sifatida uni yoʻq qilish boʻyicha takliflar tayyorlash toʻgʻrisida buyruq oldi. Metro vayron qilinishi, qolgan vagonlar va jihozlar olib tashlanishi kerak edi. 1941-yil 16-oktyabr kuni ertalab, Moskvada vahima boʻlgan kuni metro birinchi marta ochilmadi. Bu Moskva metrosi tarixida ishlamagan yagona kun edi. Kechqurun metroni yoʻq qilish buyrugʻi bekor qilindi.
1955-yilda, Stalin vafotidan soʻng, Moskva metrosi endi Kaganovich nomini olmasligi toʻgʻrisida qaror chiqarildi.
1932-33-yillardagi ocharchilik uchun javobgarlik
| ]Kaganovich (Vyacheslav Molotov bilan birga) 1930-yildagi ButunUkraina partiya konferensiyasida qatnashdi va 1932-33-yillardagi ocharchilikka (Ukrainadagi Golodomor deb nomlanuvchi) taʼsir koʻrsatgan kollektivlashtirish siyosatini amalga oshirish vazifasini oldi. Shunga oʻxshash siyosat Sovet Oʻrta Osiyo respublikasi Qozogʻiston, Kuban oʻlkasi, Qrim, Quyi Volga boʻyi va Sovet Ittifoqining boshqa qismlariga ham katta azob-uqubatlar keltirdi. Kommunistik partiya Markaziy Qoʻmitasining emissari sifatida Kaganovich Ukrainaga, SSSRning markaziy viloyatlariga, Shimoliy Kavkaz va Sibirga borib, kollektivlashtirishni tezlashtirishni talab qilib, quloqlarga qarshi qatagʻonlarni talab qildi, ular odatda urushning sekin rivojlanishida ayblangan. Advokat va „BMT Genotsid Konvensiyasining otasi“ Rafael Lemkin oʻzining „ Sovetlarning Ukrainadagi genotsidi“ asarida Golodomorni totalitar tuzumning genotsidi deb taʼriflagan.
2010-yil 13-yanvarda Kiyev apellyatsiya sudi Kaganovich, Postyshev, Kosior, Chubar va Sovet Kommunistik partiyasining boshqa amaldorlarini halokatli Golodomor ochligi paytida ukrainaliklarga qarshi genotsidda aybdor deb topdi. Ular jinoyatchi sifatida aybdor deb topilgan boʻlsa-da, ish Ukraina Jinoyat-protsessual kodeksining 6-moddasi 8-bandiga asosan darhol tugatildi. Yangi yil arafasida Ukraina Xavfsizlik xizmati sudgacha boʻlgan tergovni tugatdi va oʻz materiallarini Ukraina Bosh prokuroriga topshirdi. Materiallar 250 jilddan ortiq arxiv hujjatlari (Ukraina ichidan, shuningdek, chet eldan), guvohlar bilan suhbatlar va Milliy fanlar akademiyalarining bir nechta institutlarining ekspert tahlillaridan iborat. Bosh prokuror Oleksandr Medvedkoning taʼkidlashicha, ushbu material Ukrainada genotsid sodir etilganini isbotlaydi.
Temir Lazar
| ]1935-yildan 1937-yilgacha Kaganovich temir yoʻllarda Narkom (vazir) boʻlib ishlagan. Buyuk tozalashlar boshlanishidan oldin ham u minglab temir yoʻl maʼmurlari va rahbarlarini „diversantlar“ sifatida hibsga olishni tashkil qilgan.
1937-yildan 1939-yilgacha Kaganovich ogʻir sanoat boʻyicha Narkom boʻlib ishlagan. 1939—1940-yillarda – u neft sanoatida Narkom boʻlib ishlagan. Uning har bir topshirigʻi intizomni yaxshilash va Stalin siyosatiga rioya qilish maqsadida hibsga olish bilan bogʻliq edi.
30-yillar oxiridagi barcha partiya konferensiyalarida u „chet el josuslari“ va „diversiyachilar“ ni qidirish va jinoiy javobgarlikka tortishda saʼy-harakatlarni kuchaytirishni talab qilib, nutq soʻzladi. Stalin buyrugʻini bajarishdagi shafqatsizligi uchun unga „Temir Lazar“ laqabini berishdi. Katta terror davrida, 1936-yildan boshlab, Kaganovichning imzosi 357 hujjatlashtirilgan qatl roʻyxatidan 188 tasida joylashgan.
Bu yillarda halok boʻlganlarning koʻplaridan biri Lazarning akasi, aviatsiya sanoati xalq komissari Mixail Kaganovich edi. 1940-yil 10-yanvarda Mixail Qozondagi 124-aviatsiya zavodining direktori lavozimiga tushirildi.1941-yil fevral oyida, Kommunistik partiyaning 18-konferensiyasida Mixail, agar zavod oʻz kvotalarini oʻtkazib yuborsa, u partiyadan chiqarib yuborilishi haqida ogohlantirildi.1941-yil 1-iyunda Stalin Lazarga Mixailning „oʻng qanot bilan birlashayotganini“ eshitganini aytdi. Xabar qilinishicha, Lazar ukasini himoya qilish uchun Stalinga gapirmagan, lekin bu haqda uni telefon orqali xabardor qilgan. Oʻsha kuni Mixail oʻz joniga qasd qildi.
Temir yoʻl komissari lavozimida ishlagan vaqtida Kaganovich oʻlim roʻyxatini imzolash orqali 36 ming kishini oʻldirishda ishtirok etgan. Kaganovich shu qadar koʻp temiryoʻlchilarni qirib tashlagan ediki, bir amaldor qoʻngʻiroq qilib, bitta liniya butunlay uchuvchisiz ekanligi haqida ogohlantirdi.
Ikkinchi Jahon urushi paytida (SSSRda Ulugʻ Vatan urushi deb ataladi) Kaganovich Shimoliy Kavkaz va Zakavkaz frontlarining komissari (Harbiy kengash aʼzosi) edi. 1943-1944 – u yana temir yoʻllar boʻyicha Narkom boʻldi. 1943-yilda unga Sotsialistik Mehnat Qahramoni unvoni berildi. 1944-yildan 1947-yilgacha Kaganovich qurilish materiallari vaziri boʻlgan.
Keyingi hayoti
| ]
Kaganovich doktrinachi stalinchi edi va Prezidium aʼzosi boʻlib qolgan boʻlsa-da, 1953-yil mart oyida Stalin vafotidan keyin u tezda oʻz oʻrnini yoʻqotdi. 1957-yilda sodiq stalinchilar va Xrushchevning boshqa muxoliflari: Molotov, Dmitriy Shepilov va Georgiy Malenkov (partiyaga qarshi guruh deb ataladigan) bilan birga u oʻzining sobiq himoyachisi Xrushchevga qarshi partiyaviy toʻntarishda qatnashdi, uni tanqid qilgan. Keyingi ikki yil ichida Stalin tobora qattiqqoʻl boʻlib ketdi. Muvaffaqiyatsiz toʻntarish natijasida Kaganovich Prezidium va Markaziy Qoʻmita aʼzolaridan isteʼfoga chiqishga majbur boʻldi va Uraldagi kichik kaliy zavodining direktori lavozimiga tayinlandi. 1961-yilda Kaganovich partiyadan butunlay chiqarib yuborildi va Moskvada yashaydigan nafaqaxoʻr boʻldi. Uning nevaralarining xabar berishicha, Markaziy Qoʻmitadan boʻshatilganidan keyin Kaganovich (u oʻzining feʼl-atvori va zoʻravonligi bilan mashhur edi) boshqa hech qachon qichqirmagan va fidoyi boboga aylangan.
1984-yilda uning partiyaga qayta qabul qilinishi Molotov bilan bir qatorda Siyosiy byuro tomonidan koʻrib chiqildi. U umrining soʻnggi yillarida pensionerlar bilan domino oʻynadi va sovet ommaviy axborot vositalarining Stalinga qilgan hujumlarini tanqid qildi: „Birinchidan, Stalin rad etildi, endi u asta-sekin sotsializm, Oktyabr inqilobi va 2013-yilda sudga tortiladi Oʻlimidan sal oldin u yurak xurujiga uchradi.
Kaganovich 1991-yil 25-iyulda SSSRning barham topishi bilan yakunlangan voqealar arafasida, 97 yoshida vafot etdi. U Moskvadagi Novodevichy qabristoniga dafn etilgan.
Kreml boʻrisi
| ]1987-yilda amerikalik jurnalist Styuart Kaxan “Kremlning boʻrisi: Sovet Ittifoqining qoʻrquv meʼmori" L. M. Kaganovichning birinchi tarjimai holi (William Morrow & Co) nomli kitobini nashr etdi. Kitobda Kahan Kaganovichning Stalin bilan ish munosabatlari va Ukraina ocharligi davridagi faoliyati haqida bir qator daʼvolarni ilgari surdi va Kaganovichning uzoq vaqtdan beri yoʻqolgan jiyani ekanligini daʼvo qildi. U, shuningdek, Kaganovich bilan shaxsan suhbatlashganini va Kaganovich 1953-yilda Stalinning oʻlimida (goʻyo zaharlanish) qisman aybdor ekanligini tan olganini aytdi. Boshqa bir qator noodatiy daʼvolar ham ilgari surildi, jumladan Stalin hayotining soʻnggi yilida Kaganovichning (taxminan „Roza“ laqabli) singlisiga uylangan va Kaganovich (u yahudiy boʻlgan) Yahudiy pogromlari arxitektori boʻlgan. [ asosiy boʻlmagan manba kerak ]
1991-yilda „Progress Publishers“ tomonidan "Kreml boʻrisi " rus tiliga tarjima qilinganidan soʻng va undan bir bob " Nedelya „ (Hafta) gazetasida chop etilgandan soʻng, Kaganovich oilasining qolgan aʼzolari bunga javoban “Kaganovichlar oilasi bayonotini" tuzdilar . Bayonot Kahanning barcha daʼvolariga qarshi chiqdi.
Kaganovichlar oilasining bayonotida aytilishicha, Roza Kaganovich 1940—1950-yillarda Gʻarb ommaviy axborot vositalari, jumladan The New York Times, Time and Life tomonidan Stalinning rafiqasi sifatida tilga olingan. Garchi Roza Kaganovich haqidagi hikoyani sovet defektorlari, shu jumladan Trotskiy ham tarqatgan, ular „Stalin Kaganovichning singlisiga uylangan va shu tariqa ikkinchisiga istiqbolli kelajakka umid baxsh etgan“ deb daʼvo qilgan.
Shaxsiy hayoti
| ]Kaganovich 13 yoshida ish kuchiga kirdi, bu voqea uning estetikasini va balogʻatga yetishi orqali oʻz xohish-istaklarini shakllantiradi. Stalinning oʻzi Kaganovichning proletariatni juda yaxshi koʻrishini va qadrlashini aytdi. Stalinga nisbatan ijobiy munosabat oshgani sayin, Kaganovich oʻz taʼlimi va tarbiyasidagi sezilarli boʻshliqlarni tezda toʻldirishga majbur boʻldi. Stalin, Kaganovich vergulni toʻgʻri ishlata olmasligini payqab, Kaganovichga grammatika boʻyicha blits kursini oʻtash uchun uch oylik taʼtil berdi.
Kaganovich 1909-yildan beri inqilobiy saʼy-harakatlarning bir qismi boʻlgan assimilyatsiya qilingan Kiyevlik yahudiy Mariya Markovna Kaganovichga (nami Privorotskaya) uylangan edi [1894-1961]. Missis. Kaganovich koʻp yillarni qudratli munitsipal amaldor sifatida oʻtkazdi va toʻgʻridan-toʻgʻri Iberiya darvozasi va Najotkor Masihning cherkovi va soborini buzishni buyurdi. Er-xotinning ikki farzandi bor edi: qizi Maya va asrab olingan oʻgʻli Yuriy. Tarixchilar katta eʼtiborni Kaganovichning yahudiyligiga va uning Stalin tarafdorlari bilan ziddiyatiga qaratishgan. Kaganovich Stalinning unga boʻlgan ishonchini saqlab qolish uchun oilasiga katta shafqatsizliklar sodir etilishiga, masalan, ukasini oʻz joniga qasd qilishga majburlashiga yoʻl qoʻyishni zarur deb bilardi.
Kaganovichlar oilasi dastlab 1930-yillarda eng yuqori darajadagi sovet amaldorlari sifatida kamtarona sharoitda konservativ hayot tarzida yashagan. Stalin Moskva metrosi qurilishini Kaganovichga ishonib topshirganida vaziyat oʻzgardi. Oila nolga yaqin joylashgan hashamatli kvartiraga koʻchib oʻtdi (Sokolniki stantsiyasi), 3 Pesochniy Pereulok (Sandy Lane) da joylashgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://deduhova.ru/statesman/lazar-moiseevich-kaganovich/%7Csarlavha=Lazar[sayt ishlamaydi] Moiseevich Kaganovich.
Manbalar
| ]- Garthoff, Raymond L.. The Great Transition: American-Soviet Relations and the End of the Cold War. Washington, DC: Brookings Institution, 1994 — 461, n30-bet. ISBN 0-8157-3060-8.
- Compare: „Kaganovich, Lazar Moiseyevich“. Jewish Virtual Library. The American-Israeli Cooperative Enterprise (2013). — „Born in Kiev province, Kaganovich joined the Communist Party in 1911 [...]. [...] For a number of years he was the only Jew to occupy a top position in the Soviet leadership.“. Qaraldi: 2016-yil 23-may.
- Riga, Liliana. The Bolsheviks and the Russian Empire. Cambridge University Press, 2012.
- Rees, E. A.. Iron Lazar: A Political Biography of Lazar Kaganovich (en). Anthem Press, 2013-10-15. ISBN 9781783080571.
- Rees, Edward Afron. 1994. Stalinism and Soviet Rail Transport, 1928–41. Birmingham: Palgrave Macmillan
- Lemkin, Raphael „Soviet Genocide in the Ukraine (reprint of 1951 article)“, . Holodomor: Reflections on the Great Famine of 1932–1933 in Soviet Ukraine. Kingston: Kashtan Press, 2009.
- Ukraine court finds Bolsheviks guilty of Holodomor genocide, RIA Novosti (13 January 2010)
Yushchenko Praises Guilty Verdict Against Soviet Leaders For Famine, Radio Free Europe/Radio Liberty (14 January 2010) - The Kyiv Court of Appeals named the organizers of Holodomor. by Ya. Muzychenko (ukraincha)
- „Сталинские списки“. stalin.memo.ru. 2021-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-oktyabr.
- http://www.hrono.ru/biograf/kaganov_m.html citing K. A. Zalesskiy, Stalinʼs Empire
- Simon Sebag Montefiore. Stalin: The Court of the Red Tsar, 3 June 2010 — 210-bet. ISBN 9780297863854.
- Sebag Montefiore, Simon (2004). The Court of the Red Tsar. Phoenix. „Postscript“
- Sebag Montefiore, Simon (2004). The Court of the Red Tsar. Phoenix. p. 668
- editors. „12 July 1984“ (2016-yil 1-iyul). 2017-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 6-iyul.
- L. M. Kaganovich, Stalwart of Stalin, Dies at 97
- Parla Kaganovich 'Non siamo dei mostri'
- L. M. Kaganovich, Stalwart of Stalin, Dies at 97
- Kahan, Stuart. The Wolf of the Kremlin: The First Biography of L. M. Kaganovich, the Soviet Unionʼs Architect of Fear (William Morrow & Co, 1987)
- „Statement of the Kaganovich Family“. revolutionarydemocracy.org.
- See:
- Face of a Victim is the autobiography of Elizabeth Lermolo, a woman who fled Russia, arriving in the US in 1950. The book tells the story of the death of Stalinʼs second wife Nadezhda (Nadya) as witnessed by Natalia Trushina, who was employed as a housekeeper in Stalinʼs home, and who in 1937, Elizabeth Lermolo shared an NKVD prison cell with. Rosa (Roza) Kaganovich, with whom Stalin was having an affair, was whom Stalin and his wife were arguing about before she died. This book alleges Stalin struck Nadya a fatal blow with his revolver. Robert Payne mentioned Rosa in a 1965 biography of Stalin, where he said: „At such parties he was always inclined to drink dangerously. Something said by Nadezhda – it may have been about another woman, Rosa Kaganovich, who was also present, or about the expropriations in the villages which were dooming the peasants to famine – reduced Stalin to a state of imbecile rage. In front of her friends he poured out a torrent of abuse and obscenity. He was a master of the art of cursing, with an astonishing range of vile phrases and that peculiarly.“ (The Rise and Fall of Stalin, p. 410) Harford Montgomery Hyde also wrote about Rosa in his 1982 biography of Stalin: „However, it has been established that after the birth of their second child Svetlana, Stalin ceased to share his wifeʼs bed and moved into a small bedroom beside the dining room of the Kremlin apartment. It has also been stated that, after the Georgian singer’s departure for Afghanistan, the woman who was the chief cause of their difference was another dark-eyed beauty, the brunette Rosa Kaganovich, sister of the commissar Lazar, with whom Molotov had previously had an affair. At all events, by 1931 Nadya was thoroughly disillusioned with her husband and most unhappy.“ (Stalin: The History of a Dictator, p. 260)
- Trotsky, Leon (1940), Stalin: An Appraisal of the Man and His Influence, eds. Alan Woods and Robert Sewell (Chicago: Haymarket Books, 2019).
- „Как жил и умер железный апостол Сталина Лазарь Каганович?“.
- „ПРИВОРОТСКАЯ Мария Марковна“. 2021-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-oktyabr.
- „ОНБЕЯРЭ02“.
- „Лазарь Моисеевич Каганович | Государственное управление в России в портретах“.
Havolalar
| ]- Profil http://www.hrono.ru (ruscha)
- 22-noyabrda tugʻilganlar
- 1893-yilda tugʻilganlar
- Rossiya imperiyasida tugʻilganlar
- 25-iyulda vafot etganlar
- 1991-yilda vafot etganlar
- Moskvada vafot etganlar
- Sotsialistik Mehnat Qahramonlari
- Lenin ordeni sohiblari
- Mehnat Qizil Bayroq ordeni sohiblari
- „1941-1945 yillar Ulugʻ Vatan Urushida jasorat bilan qilgan xizmatlari uchun“ medali bilan taqdirlanganlar
- Articles containing Russian-language text
- Lazar Kaganovich
- Butunrossiya Taʼsis Majlisining aʼzolari
- KPSS safidan chiqarilganlar
- Sovet Ittifoqining Oʻzbekiston SSRdan saylangan deputatlari
- Tojikiston SSR Oliy Sovetining 1-chaqiriq deputatlari
- Turkiston ASSR xalq komissarlari
- Toshkent shahar ijroiya qoʻmitasi raislari
- Rossiyadagi fuqarolar urushi qatnashchilari (qizillar)
vikipediya, viki, kitob, kitoblar, kutubxona, maqola, o‘qish, yuklab olish, bepul, bepul yuklab olish, mobil, telefon, android, ios, apple, mobil telefon, kompyuter, veb, axborot Lazar Kaganovich haqida, Lazar Kaganovich nima? Lazar Kaganovich nimani anglatadi?
Izoh qoldiring
Munozaraga qoʻshilishni xohlaysizmi?Hissa qoʻshishingiz mumkin!